Sải bước trên con đường bê tông rộng rãi, sạch đẹp ở xóm Đại Đồng, xã Ngọc Lương (Yên Thủy), chúng tôi được đắm mình trong hương thơm thoang thoảng của mùa bưởi chín. Ông Vũ Xuân Oanh, Giám đốc HTX Nông nghiệp Đại Đồng cho biết: "HTX được thành lập năm 2015, hiện có 82 thành viên, tập trung phát triển các giống cây ăn quả có múi, trong đó chủ lực là bưởi Diễn. Đến nay, HTX có 45 ha bưởi, gồm các giống bưởi Diễn, bưởi đỏ, trong đó 35 ha đang cho thu hoạch.
Các thành viên tham gia HTX nghiêm túc tuân thủ kỹ thuật trồng và chăm sóc cây theo tiêu chuẩn. Bên cạnh đó, tích cực áp dụng KHKT vào quá trình sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm. Chủ động lai tạo các giống cây cho năng suất, chất lượng cao để cung cấp cho thị trường các tỉnh Sơn La, Ninh Bình… Từ sự nỗ lực đó, sản lượng bưởi của HTX năm sau cao hơn năm trước, giá thành ổn định ở mức 15.000 đồng/quả, doanh thu năm 2018 ước đạt 8 tỷ đồng.
Qua đó, góp phần xóa "trắng” hộ nghèo trên địa bàn, nhiều hộ có thu nhập khá và làm giàu trên chính quê hương. HTX còn giải quyết việc làm cho nhiều lao động địa phương với mức thu nhập từ 4 - 6 triệu đồng/người/tháng. Một vài năm trở lại đây, sản phẩm bưởi của HTX từng bước xây dựng được thương hiệu, khẳng định chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Đặc biệt, với uy tín và chất lượng sản phẩm, HTX Nông nghiệp Đại Đồng luôn giữ vững được khách hàng trong và ngoài tỉnh. 100% sản phẩm đều được bán tại vườn, không phải cắt bán lẻ.
HTX đã góp phần tích cực vào việc xây dựng thành công nhãn hiệu tập thể "Bưởi Yên Thủy” do Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) cấp ngày 9/9/2019. Qua tìm hiểu, mỗi gốc bưởi cho thu trung bình khoảng 70 - 80 quả, một số cây lâu năm có thể thu đến 160 quả. Năng suất đạt khoảng 50 tấn/ha. Giá bình quân thị trường thu mua tại vườn 15.000 đồng/quả. Dịp giáp Tết Nguyên đán giá có thể đạt từ 20.000 - 25.000 đồng/quả. Lợi nhuận sau khi trừ chi phí thu về khoảng 400 triệu đồng/ha. Ông Nguyễn Đức Bình, thành viên HTX Nông nghiệp Đại Đồng cho biết: "Khoảng đầu những năm 2000, gia đình phát triển kinh tế chủ yếu dựa vào cây ngô, cây sắn. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế đem lại không cao. Trước thực tế đó, gia đình tôi đã mạnh dạn thí điểm trồng cây bưởi Diễn với hy vọng cải thiện thu nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống. Đến nay, tổng diện tích vườn của gia đình mở rộng lên 1 ha, trong đó có 0,5 ha trồng mới. Dự kiến vụ thu hoạch năm 2019, gia đình sẽ xuất ra thị trường khoảng 20.000 quả, giá thành ổn định ở mức 15.000 đồng/quả, tổng thu ước đạt khoảng 300 triệu đồng.
Để không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng đến xây dựng chỗ đứng tại các siêu thị, từ năm 2017, HTX Nông nghiệp Đại Đồng đã nhân rộng diện tích trồng bưởi Diễn theo tiêu chuẩn VietGAP đạt khoảng 21 ha. Theo đó, các thành viên trong HTX phải đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc, quy trình kỹ thuật và các thủ tục, yêu cầu cần thiết. Tích cực tham gia các buổi tập huấn, chuyển giao KHKT do các ban, ngành, đoàn thể tổ chức. Ý thức được việc giữ chất lượng và chữ tín làm nên sự sống còn của sản phẩm, do đó, mỗi thành viên HTX đều rất quan tâm đến việc tìm hiểu, cải tiến kỹ thuật chăm sóc, nói không với thuốc bảo vệ thực vật để sản phẩm đảm bảo sạch, an toàn tuyệt đối cho người tiêu dùng. Ông Vũ Xuân Oanh, Giám đốc HTX Nông nghiệp Đại Đồng cho biết thêm: "Với việc được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể "Bưởi Yên Thủy”, chất lượng và thương hiệu bưởi Yên Thủy đã được khẳng định và có chỗ đứng. Nhờ vậy, việc tìm đầu ra, tiêu thụ sản phẩm nhiều thuận lợi hơn.
Dự kiến niên vụ 2019 - 2020, doanh thu của HTX sẽ đạt khoảng 11 tỷ đồng. Hiện nay, HTX tiếp tục áp dụng kỹ thuật và tiến bộ khoa học vào quá trình sản xuất để nâng cao chất lượng, giá thành sản phẩm. Mong muốn các ban, ngành, đoàn thể tạo mối liên kết với các đơn vị nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ. Qua đó, góp phần nâng cao năng suất, sản lượng và chất lượng các sản phẩm của HTX; khẳng định chỗ đứng vững chắc của "Bưởi Yên Thủy” trên thị trường trong nước, hướng đến xuất khẩu. Cây bưởi sẽ trở thành cây trồng giúp người dân Yên Thủy vươn lên làm giàu chính đáng".
