Dự thảo Luật Thương mại điện tử: Làm rõ trách nhiệm của người vận hành mạng xã hội

Liên quan đến góc độ quản lý về hoạt động tài chính, thanh toán Bộ Tài chính đề xuất xây dựng cổng thanh toán thương mại điện tử xuyên biên giới do Ngân hàng Nhà nước chủ trì. Cổng này sẽ hỗ trợ truy vết dòng tiền hiệu quả hơn, xử lý vướng mắc trong xác định doanh thu và nghĩa vụ thuế giữa các nhà cung cấp trong và ngoài nước.

Trong đó, thay cụm từ “dịch vụ trung gian thanh toán” bằng “dịch vụ thanh toán thương mại điện tử”, áp dụng biểu mẫu thống nhất cho báo cáo định kỳ, làm rõ khái niệm “tài khoản người dùng”. Đồng thời, đồng bộ dữ liệu giữa thuế, hải quan và các cơ sở dữ liệu quốc gia để giảm chồng chéo và tăng hiệu quả phối hợp trong việc quản lý hoạt động mua bán, giao dịch trên không gian mạng xã hội.

Chị Ngọc Diễm, một khách hàng thường xuyên mua hàng qua trang mạng xã hội tại TP. Hồ Chí Minh cho biết, do không có nhiều thời gian đi “shopping” nên gần đây chị thường xuyên lên một số trang mạng bán hàng trực tuyến cả trong và ngoài nước để đặt mua các mặt hàng tiêu dùng. Tuy nhiên, thỉnh thoảng chị vẫn gặp phải tình huống mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng dẫn đến “tiền mất, tật mang”.

“Mỗi khi gặp phải những trường hợp như vậy, tôi không biết kêu ở đâu để được bồi thường, bảo vệ vì khi liên hệ với người bán hàng qua những trang mạng này, thường sẽ không nhận được phản hồi tích cực, họ ít khi chịu trách nhiệm, thậm chí còn xóa trang, thay đổi sang một tài khoản khác để tiếp tục kinh doanh, mặc kệ quyền lợi của người mua hàng…”, chị Diễm chia sẻ.

Để hạn chế tình trạng này diễn ra, cũng như nhằm bảo vệ người tiêu dùng trên không gian mạng xã hội, mới đây Bộ Công Thương lấy ý kiến rộng rãi đối với Dự thảo Luật Thương mại điện tử. Trong đó, đưa ra vấn đề quy định rõ trách nhiệm của chủ thể vận hành nền tảng mạng xã hội khi có hoạt động thương mại điện tử, đặc biệt là những nền tảng có chức năng như đặt hàng, liên lạc trực tuyến, livestream bán hàng, chốt đơn qua nhóm kín, hoặc tích hợp dịch vụ vận chuyển, thanh toán, giao đồ ăn, đặt xe…

Theo quy định, các nền tảng này trước hết phải xác thực danh tính điện tử của người bán trong nước và yêu cầu người bán nước ngoài cung cấp giấy tờ pháp lý đã được hợp pháp hóa lãnh sự. Không chỉ vậy, các nền tảng phải bắt buộc kiểm duyệt nội dung do người bán đăng tải và chỉ cho phép hiển thị sau khi được thông qua nhằm chống hàng giả và quảng cáo sai sự thật.

Đồng thời, Dự thảo quy định nghĩa vụ thiết lập cơ chế xử lý vi phạm nhanh, gỡ bỏ thông tin sai phạm trong 24 giờ khi có yêu cầu và hợp tác cung cấp dữ liệu điều tra. Đối với nền tảng có chức năng đặt hàng, Dự thảo Luật cũng yêu cầu đơn vị, hoặc người vận hành mạng xã hội phải có trách nhiệm hỗ trợ giải quyết tranh chấp và tổ chức thu hồi sản phẩm lỗi.

Đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, việc xác định rõ vai trò, trách nhiệm của chủ sở hữu nền tảng xã hội nhằm kiểm soát hàng giả, hàng kém chất lượng, bảo vệ người tiêu dùng. Nhất là với thương mại điện tử xuyên biên giới, cần có quy định cụ thể để kiểm soát hàng hóa nhập qua nền tảng số, tránh gian lận và thất thu thuế. Đồng thời, hoàn thiện khung pháp lý cho các dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử như logistics, thanh toán, định danh điện tử…

“Để đảm bảo yếu tố công bằng, khi doanh nghiệp nội địa phải đáp ứng hàng loạt điều kiện pháp lý khi hoạt động thương mại điện tử, thì chắc chắn doanh nghiệp xuyên biên giới cũng cần chịu trách nhiệm tương xứng khi tham gia vào xuất khẩu hàng hóa tại Việt Nam”, vị đại diện nhấn mạnh.

Bàn về vấn đề này, LS. Bùi Quang Nghiêm, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh cho rằng, quan trọng là làm sao để quy định rõ trách nhiệm, nâng cao vai trò của chủ trang thương mại điện tử trong việc xử lý các khiếu nại từ phía người tiêu dùng, cũng như nâng cao trách nhiệm đối với chất lượng sản phẩm, hàng hóa được giao dịch trên trang, nhất là những trường hợp hàng hóa vi phạm chất lượng, có lỗi hoặc không bảo đảm an toàn. Đồng thời, chủ sàn sẽ phải có trách nhiệm phản hồi kịp thời khi có cảnh báo từ cơ quan quản lý nhà nước, kể cả việc công bố cảnh báo công khai và phối hợp thu hồi sản phẩm. Cũng như, chủ sàn thương mại điện tử phải gửi thông báo trực tiếp đến những người tiêu dùng đã mua sản phẩm lỗi, nhằm đảm bảo quyền lợi người mua được bảo vệ toàn diện và nhanh chóng.

“Việc quy định nền tảng thương mại điện tử trung gian sẽ liên đới chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp vi phạm trên nền tảng trực tiếp gây tổn thất cho người tiêu dùng. Điều này sẽ tạo sự thay đổi căn bản về vai trò của các sàn, từ trung gian kỹ thuật sang chủ thể chịu trách nhiệm cùng với người bán, buộc các nền tảng phải chủ động kiểm soát chặt chẽ hơn đối với hàng hóa và người bán”, LS Nghiêm khuyến cáo.

Theo Thời báo Ngân Hàng

https://thoibaonganhang.vn/du-thao-luat-thuong-mai-dien-tu-lam-ro-trach-nhiem-cua-nguoi-van-hanh-mang-xa-hoi-167527.html

---