AI sắp "ngốn" điện hơn cả Bitcoin: Nguy cơ khủng hoảng năng lượng và khí hậu cận kề

03/06/2025 | Tác giả: Lan Hương Lượt xem: 233

Cơn khát năng lượng của trí tuệ nhân tạo có thể vượt cả mạng lưới đào Bitcoin vào cuối năm 2025, đe dọa an ninh năng lượng và các cam kết khí hậu toàn cầu.

*AI tiêu tốn năng lượng để vận hành. Ảnh minh hoạ*

Trung tâm dữ liệu AI – "nhà máy tiêu thụ điện" thế hệ mới

Cùng với sự bùng nổ của AI tạo sinh (generative AI), thế giới đang chứng kiến một làn sóng xây dựng trung tâm dữ liệu quy mô lớn và sản xuất hàng loạt phần cứng chuyên dụng như GPU, bộ tăng tốc AI. Các tập đoàn như Nvidia, AMD hay TSMC đang thúc đẩy sản lượng chip AI với tốc độ chưa từng có.

Theo TechSpot, chỉ tính riêng phần cứng AI sản xuất trong giai đoạn 2023–2024, lượng điện tiêu thụ có thể lên tới 5,3–9,4 gigawatt, tương đương toàn bộ nhu cầu điện của Ireland.

Dự báo sốc:
AI sẽ tiêu thụ tới 23 gigawatt điện vào cuối năm 2025 – tương đương lượng điện trung bình cả Vương quốc Anh.

Đà tăng chưa có điểm dừng

Theo nghiên cứu của Alex de Vries-Gao (ĐH Vrije Amsterdam, Hà Lan) đăng trên tạp chí Joule:

Hiện tại: AI chiếm khoảng 20% lượng điện tại trung tâm dữ liệu.
Đến 2026: Có thể tăng vọt lên gần 50%.
TSMC dự kiến tăng gấp đôi năng lực đóng gói chip AI trong năm 2025

Tổ chức Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cũng cảnh báo, sự tăng trưởng quá nóng của AI có thể khiến mức tiêu thụ điện tại trung tâm dữ liệu tăng gấp đôi chỉ trong 2 năm tới.

Mối nguy từ sự thiếu minh bạch

Dù nhiều hãng công nghệ lớn tuyên bố sử dụng năng lượng tái tạo, nhưng thực tế, họ ít khi công khai chi tiết hoạt động AI, khiến giới chuyên gia lo ngại:

“Tác động môi trường của AI phụ thuộc lớn vào nguồn điện đầu vào, nhưng chúng ta không có đủ dữ liệu minh bạch để đánh giá.”
- Trích nghiên cứu của Alex de Vries-Gao

Thậm chí, một số trung tâm AI còn tái sử dụng cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch – đi ngược xu hướng giảm phát thải toàn cầu.

Tư duy "càng lớn càng tốt" đang tạo vòng xoáy tiêu thụ tài nguyên

Sự phát triển của các mô hình AI ngày càng đòi hỏi khối lượng tính toán khổng lồ – dẫn tới nhu cầu phần cứng mạnh hơn, trung tâm dữ liệu lớn hơn và cuối cùng là tiêu thụ điện năng nhiều hơn.

Dù có cải tiến về hiệu suất, hiệu quả năng lượng vẫn không theo kịp quy mô mở rộng.

Điều này đặt ra bài toán hóc búa cho các nhà hoạch định chính sách:
Làm sao để phát triển AI bền vững mà không phá vỡ cam kết khí hậu toàn cầu?

Cảm ơn quý độc giả đã quan tâm và theo dõi.